انواع تجهیزات آزمایشگاهی

تجهیزات آزمایشگاهی از اهمیت بسیاری برخوردارند زیرا در تحقیقات علمی و آزمایش‌های مختلف در حوزه‌های شیمی، بیولوژی، فیزیک، و علوم دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. این تجهیزات و وسایل کمکی به دلیل دقت بالا امکان تهیه و بررسی نمونه‌های مختلف را فراهم می‌سازند. 
در ادامه به بررسی انواع مختلف تجهیزات آزمایشگاهی خواهیم پرداخت.

انواع مختلف تجهیزات آزمایشگاهی

در علوم و فناوری مدرن، تجهیزات آزمایشگاهی نقش بسیار مهمی را در پیشرفت تحقیقات و کشف دانش ایفا می‌کنند. این تجهیزات، از ساده‌ترین دستگاه‌های آزمایشی گرفته تا پیچیده‌ترین و پیشرفته‌ترین دستگاه‌های آزمایشگاهی، شامل انواع مختلفی از دستگاه‌ها، تجهیزات و وسایل هستند.
هریک از این تجهیزات با ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود، نقش مهمی در انجام آزمایش‌ها و بررسی‌های مختلف دارند. در ادامه به معرفی آنها میپردازیم.

ترازوهای دقیق آزمایشگاهی

ترازو آزمایشگاهی، یکی از تجهیزات بسیار حیاتی در هر آزمایشگاه است که برای اندازه‌گیری دقیق وزن اجسام و مواد مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ترازوها دارای دقت بسیار بالا، گاهی تا 0.00001 گرم، و باید بدون هیچ خطایی عمل کنند.
 از آنجایی که دقت در توزین امور آزمایشگاهی بسیار حیاتی است، ترازوهای آزمایشگاهی معمولاً دارای محفظه‌ی توزینی هستند تا از تداخل هوا با وزن‌دهی جلوگیری شود. این ترازوها از دستگاه‌های بسیار حساسی هستند و برای توزین مواد بسیار ریز و حتی میکروسکوپی استفاده می‌شوند.
 در طراحی و عملکرد آنها، تفاوت‌های زیادی وجود دارد، از ترازوهای مکانیکی تا الکترونیکی. برخی از انواع ترازوهای آزمایشگاهی شامل ترازوهای آنالیتیکال، دو کفه‌ای، یک کفه‌ای، رطوبتی، و پرتابل هستند که هرکدام به منظور کاربردهای خاصی طراحی شده‌اند. 

ترازوهای آنالیتیکال آزمایشگاهی سارتریوس آلمان

ترازوی Entris II با 12 برنامه داخلی، دقت بی‌نظیر، و زمان تثبیت بی‌بدیل، نماینده‌ی اوج مهندسی دقیق آلمانی است. رابط کاربری صفحه لمسی و برنامه‌های کاربردی یکپارچه، استفاده را آسان می‌کنند. مواد با کیفیت بالا و محافظ شیشه‌ای، دوام و دقت را به حداکثر می‌رسانند. با انطباق به اثرات محیطی، خطای نتیجه کاهش می‌یابد.

ترازوهای آنالیتیکال آزمایشگاهی بل ایتالیا

ترازوی آنالیتیکال آزمایشگاهی بل با دقت بسیار بالا و ظرافت ساخت فوق‌العاده، از بهترین ترازوهای آنالیتیکال صنعتی و آزمایشگاهی به شمار می‌رود. این ترازو دارای ساختار دو لایه و صفحه کلید ارگونومیک است که ایمنی و مقاومت بالایی را فراهم می‌کند. 
همچنین، ویژگی‌هایی نظیر ظرفیت 220g، دقت 0.0001g، و محفظه‌ی توزین با سه درب کشویی، این ترازو را برای آزمایشگاه‌ها، بخش‌های تحقیقاتی و واحدهای کنترل کیفی بسیار مناسب می‌سازد.

ترازوهای آنالیتیکال آزمایشگاهی اوهاس امریکا

ترازوی آنالیتیکال آزمایشگاهی اوهاس، در برخی مدل ها با صفحه نمایش رنگی و لمسی، دو پورت USB، و بدنه ظریف و مقاوم، بهترین و کامل‌ترین ترازوی صنعتی و آزمایشگاهی در کلاس خود است. ساختار آن شامل پایه فلزی محکم، محفظه شیشه‌ای با درب‌های کشویی، نشانگر سطح، قفل کالیبراسیون، و صفحه استیل ضدزنگ می‌باشد.

ترازوی آنالیتیکال آزمایشگاهی رادواگ لهستان

ترازوهای آزمایشگاهی و صنعتی و پزشکی تولید شده توسط شرکت لهستانی Radwag به عنوان عمده‌ترین دسته تولیدات این شرکت محسوب می‌شوند. این ترازوها شامل ترازوهای تحلیلی، رطوبت‌سنج و ترازوی مایکرو هستند و از کیفیت ساخت بسیار بالا و طراحی مدرن برخوردار است. 
طراحی با محفظه‌های تمام شیشه‌ای، صفحه کلیدهای حرفه‌ای و نیمه لمسی، همراه با نمایشگرهای LED و واضح، جلب توجه هر خریداری را به همراه دارد. این ترازوها از قابلیت‌های پیشرفته‌ای نیز برخوردارند که امکان اتصال به دستگاه‌های دیگر از جمله تبلت، لپ تاپ، و کامپیوتر، و انتقال داده‌ها از طریق فلش و شبکه وای فای را فراهم می‌سازد.

ترازوهای آنالیتیکال آزمایشگاهی کرن

کمپانی KERN آلمان تولید کننده ترازوها، رفراکتومترها و میکروسکوپ‌های آزمایشگاهی است با دقت‌های مختلف و قابلیت توزین بالا. محصولات شامل ترازوهای آنالیتیکال، رطوبت سنج‌ها و میکروسکوپ‌های بیولوژیکی با کیفیت بالا و قیمت مناسب می‌باشند.
 دارای ویژگی‌هایی از جمله محفظه‌های جلوگیری از نفوذ باد، اتوکالیبراسیون و کالیبراسیون دستی، و همچنین امکان برنامه‌ریزی دستی برای انواع ترازوها و رطوبت سنج‌ها می‌باشند.

دستگاه های سنجش آزمایشگاهی

این نوع از تجهیزات آزمایشگاهی نقش حیاتی در اندازه‌گیری و مشاهده پارامترهای مختلف در محیط‌های آزمایشگاهی دارند. این دستگاه‌ها، از هدایت سنج تا متر pH و انکوباتورها، ابزارهای اساسی برای تحقیقات و آزمایش‌های علمی هستند.

• هدایت سنج

برای اندازه‌گیری هدایت محلول‌ها، از تجهیزات آزمایشگاهی به نام هدایت‌سنج یا کنداکتومتر استفاده می‌شود. این دستگاه دارای دو الکترود فلزی پلاتینه‌ای است و میزان هدایت محلول‌ها را اندازه‌گیری می‌کند.

• متر PH

پی اچ متر یک دستگاه آزمایشگاهی است که برای اندازه‌گیری میزان اسیدی یا قلیایی یک محلول استفاده می‌شود. این دستگاه دارای دو نوع، یکی رومیزی و دیگری قلمی، می‌باشد. در صنایع مختلف مانند داروسازی، آزمایش آب، و صنایع دیگر از این دستگاه استفاده می‌شود.

• شوری سنج

دستگاه شوری‌سنج یا هیدرومتر به‌منظور اندازه‌گیری شوری آب و میزان چگالی نسبی آب طراحی شده است و در آزمایشگاه‌ها و آکواریوم‌ها به کار می‌رود. این دستگاه اهمیت زیادی در کنترل کیفیت آب و سلامتی موجودات آبزی دارد. از مدل‌های مختلفی از شوری‌سنج‌ها مانند عقربه‌ای، نوری، دیجیتال و غوطه‌ور استفاده می‌شود. 
به‌طورکلی، مدل نوری از دقت بیشتری برخوردار است اما قیمت آن نیز بیشتر است. افرادی که به دنبال دستگاه با کیفیت و هزینه‌ی کمتر هستند، می‌توانند بهترین گزینه برای خرید مدل عقربه‌ای یا دیجیتال را در نظر بگیرند.

• مولتی پارامتر

مولتی پارامتر دستگاهی است که برای اندازه‌گیری یک یا چند پارامتر آب به صورت همزمان طراحی شده است. این دستگاه با دارا بودن دو، سه یا چهار کانال، به‌صورت پرتابل و با کاربری آسان در آزمایشگاه‌های صحرایی کاربرد دارد. از مهمترین پارامترهای مورد اندازه‌گیری آن می‌توان به PH، Cond، DO و BOD اشاره کرد. این دستگاه‌ها با استفاده از سنسورهای قوی، می‌توانند به طور دقیق اطلاعات مربوط به کیفیت آب را در اختیار کاربر قرار دهند، و قابلیت انعطاف پذیری بالایی برای بررسی کیفیت آب از منابع مختلف را فراهم می‌کنند.

• دستگاه های فور آزمایشگاهی و انکوباتورها

در آزمایشگاه‌های علمی، دستگاه‌های فور آزمایشگاهی و انکوباتورها به عنوان ابزارهای ضروری در فرآیندهای تحقیقاتی و آزمایشی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دستگاه‌ها امکان فراهم کردن شرایط محیطی مورد نیاز برای رشد، نگهداری و مطالعه‌ی سلول‌ها، بافت‌ها و میکروارگانیسم‌ها را فراهم می‌کنند. در این قسمت، به بررسی عملکرد، کاربردها و انواع مختلف این دو دسته از ابزارهای آزمایشگاهی پرداخته خواهد شد.

• آون آزمایشگاهی

دستگاه آون یا فور خشک‌کننده در آزمایشگاه برای استریل و خشک کردن وسایل آزمایشی فلزی و شیشه‌ای به کار می‌رود. در برخی از مدل‌های آون، گرما به صورت طبیعی منتقل می‌شود، در حالی که در مدل‌های دیگر، از پنکه یا سیستم‌های هدایتی برای توزیع گرما استفاده می‌شود. 
استفاده از حرارت در دمای حدود 180 درجه سانتی‌گراد و به مدت حدود 2 ساعت به کار می‌رود تا وسایل آزمایشی را استریل کند. با افزایش دما در آون، رطوبت موجود در وسایل تبخیر می‌شود و هر نوع فعالیت بیولوژیکی را از بین می‌برد.

• انکوباتور

انکوباتور یک وسیله پرکاربرد است که برای تامین شرایط لازم برای زنده ماندن و رشد در محیط‌های آزمایشگاهی، صنعتی و پزشکی استفاده می‌شود. این دستگاه‌ها دارای اجزای اصلی شامل محفظه نگهداری نمونه، سیستم کنترل گاز، رطوبت و دما می‌باشند. 

انواع مختلفی از انکوباتورها وجود دارد، از جمله صنعتی که در مرغداری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، پزشکی که برای نجات جان نوزادان نارس مورد استفاده قرار می‌گیرد، و آزمایشگاهی که برای رشد میکروارگانیسم‌ها و بافت‌ها به کار می‌رود. 
هر نوع انکوباتور بر اساس نیاز خاص خود، ویژگی‌ها و کاربردهای متفاوتی دارد، از جمله انکوباتورهای استاندارد، یخچال دار، CO2، مرطوب، شیکردار، و هایبریدیزاسیون.

• دستگاه های آنالیز آب وفاضلاب

در آزمایشگاه‌های مربوط به تصفیه و کنترل کیفیت آب، آنالیز پارامترهای بیولوژیک که نیازمند اکسیژن هستند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. آزمایش‌هایی مانند DO (اکسیژن محلول)، BOD (مصرف اکسیژن بیولوژیک) و COD (مصرف اکسیژن شیمیایی) از جمله تست‌های روتین در این آزمایشگاه‌ها هستند.
 برای انجام این آزمایش‌ها، نیاز به تجهیزات خاصی مانند انکوباتور BOD، دایجستر COD و آنالایزر توتال کربن داریم.

• BOD

این مورد به معنای "اکسیژن خواهی بیوشیمیایی" آب، فاضلاب و پساب است و نشان‌دهنده میزان اکسیژن مورد نیاز میکروارگانیسم‌ها برای اکسیداسیون بیوشیمیایی مواد آلی موجود در آن است. این پارامتر، مقدار اکسیژن مورد نیاز برای ثبات بیولوژیکی مواد آلی موجود در نمونه را مشخص می‌کند.

• COD

این مورد به معنای "تقاضای اکسیژن شیمیایی" در فاضلاب یا Chemical Oxygen Demand است، که به میزان اکسیژن مورد نیاز برای اکسیده شدن مواد شیمیایی موجود در فاضلاب اشاره دارد. در واقع، COD نشان‌دهنده مقدار اکسیژن لازم برای اکسیده شدن مواد شیمیایی در فاضلاب است.

برای اندازه‌گیری پارامترهای شیمیایی مانند آنیون‌ها و کاتیون‌ها، نیاز به تجهیزاتی داریم که از جمله آنها می‌توان به سیستم تیتراسیون (هم دستی و هم دیجیتال)، کجدال، فلیم فوتومتر، اسپکتروفوتومتر و بن‌ماری یا حمام آب گرم آزمایشگاهی اشاره کرد. 

• کدورت سنج

این  وسیله بسیار دقیق است که با استفاده از بازتاب نور از ذرات معلق، میزان کدورت محلول را اندازه‌گیری می‌کند.

• اسپکتروفتومتر

طیف‌سنجی UV-VIS به عنوان یکی از قدیمی‌ترین روش‌های تحلیلی مورد استفاده قرار می‌گیرد که با استفاده از اسپکتروفتومتر، شدت نور را در ناحیه‌های فرابنفش (۴۰۰-۱۰۰ نانومتر) و مرئی (۷۵۰-۴۰۰ نانومتر) اندازه‌گیری می‌کند.
 این روش از جذب تابش در سطح انرژی الکترونی مولکول‌ها برای تحلیل و اندازه‌گیری میزان تابش جذب شده توسط آنالیت استفاده می‌کند. در واقع، طیف سنجی UV-VIS به ما اطلاعاتی درباره برهم‌کنش نور مرئی-فرابنفش با ماده و جذب مولکولی مواد در طول موج‌های خاصی را ارائه می‌دهد.

• اکسیژن متر

دستگاه اکسیژن‌سنج یکی از وسایل مورد استفاده در دسته آنالیزر گازها است که برای اندازه‌گیری میزان اکسیژن موجود در آب به کار می‌رود. این اندازه‌گیری بسیار حیاتی است زیرا میزان اکسیژن حاضر در آب برای زندگی و رشد موجودات آبزی بسیار اهمیت دارد و می‌تواند بر خورندگی و کیفیت آب تأثیرگذار باشد.

• جارتست

در اولین مرحله برای تصفیه پساب واحدهای صنعتی، آزمون جار (Jar Test) انجام می‌شود که یک مدل از سیستم تصفیه مربوطه را در مقیاس آزمایشگاهی به وجود می‌آورد. این آزمون شرایط لازم برای حذف عوامل آلاینده را بررسی می‌کند و مطابق با استانداردهای زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست، شرایط ایده‌آل برای تخلیه پساب را فراهم می‌کند.
 آزمون جار به انجام تست‌هایی بر روی آب خام می‌پردازد که باعث حذف عوامل فیزیکی مانند کدورت، رنگ و بو می‌شود و کیفیت آب را بهبود می‌بخشد. این آزمون با نشان دادن تأثیر نسبی منعقدکننده‌ها بر آب خام، یک مدل کوچک از واحدهای اختلاط، انعقاد و ته‌نشینی تصفیه‌خانه‌ها ارائه می‌دهد. در روش انجام جارتست، نمونه آب در بشرهای یک لیتری قرار می‌گیرد و با استفاده از همزن با دور متغیر و تایمر، آزمایش انجام می‌شود.

• فتومتر

فتومتر یک ابزار است که قدرت تابش نور در محدوده اشعه ماورابنفش تا مادون قرمز و طیف مرئی را اندازه‌گیری می‌کند. اغلب فتومترها از مقاومت نور برای تبدیل نور به جریان الکتریکی استفاده می‌کنند. این ابزار برای تعیین غلظت دقیق محلول‌های رنگی به ویژه از روش فوتومتری استفاده می‌شود.

• فلیم فتومتر

فلیم فتومتر یک تجهیز آنالیزی است که به طور کنترل شده به شما اجازه می‌دهد تا آزمایش‌های شعله‌ای را انجام دهید. در این آزمایش، ابتدا عناصر مختلف در معرض شعله قرار می‌گیرند و سپس تغییرات رنگ شعله به دلیل سوختن فلزات مورد بررسی قرار می‌گیرد.

• کیت ها و مینی کیت ها

کیت‌های آزمایشگاهی یا تحقیقاتی شامل مواد یا ترکیباتی هستند که به منظور ارزیابی، تشخیص بیماری‌ها و نظارت بر روند درمان بیمار با دقت و کیفیت بالا تولید می‌شوند. هدف این کیت‌های تشخیصی انجام آزمایشات مختلف بر روی نمونه‌های بدن انسان از جمله خون، ادرار، مدفوع، بافت، بزاق و سایر مایعات بدن برای تعیین وضعیت سلامتی است. 
همچنین، کیت‌های تحقیقاتی به منظور ارتقاء سرعت و دقت در آزمایشات مورد استفاده قرار می‌گیرند، به ویژه در پروژه‌های تحقیقاتی در زمینه‌های علوم زیستی از جمله زیست شناسی سلولی و مولکولی، ژنتیک، میکروبیولوژی، بیوشیمی و همچنین در فرآیند کشف و تولید داروها و بررسی کاندیدهای دارو.

خرید انواع تجهیزات آزمایشگاهی

شرکت کیان پرتو تجهیز با سابقه‌ای معتبر در زمینه عرضه و تامین تجهیزات آزمایشگاهی شناخته می‌شود. این شرکت با ارائه محصولاتی با کیفیت بالا و خدمات پس از فروش مناسب، توانسته است جایگاه مناسبی در بازار داشته باشد. 
محصولات این شرکت شامل انواع تجهیزات آزمایشگاهی از قبیل دستگاه‌های تجزیه و تحلیل، اتوکلاوها، سانتریفیوژ‌ها، و دستگاه‌های اندازه‌گیری مختلف می‌باشد. با توجه به تجربه و تخصص کارشناسان این شرکت، مشتریان می‌توانند به طور کامل از مشاوره در مورد انتخاب و خرید تجهیزات آزمایشگاهی مورد نیاز خود بهره‌مند شوند و اطمینان حاصل کنند که محصولات ارائه شده، با بهترین کیفیت و قیمت مناسب ارائه می شود.

سخن آخر
تجهیزات آزمایشگاهی با اهمیت بسیاری در پیشبرد علوم و تحقیقات دارند و نقش بسزایی در تولید دانش و نوآوری دارند. این تجهیزات، ابزارهای اساسی برای انجام آزمایشات علمی و ارزیابی تجربیات می‌باشند که به محققان و دانشجویان امکان می‌دهند تا اطلاعات جدیدی را کشف و مطالعه کنند. 
از طرف دیگر، در بخش‌های مختلف صنایع مانند پزشکی، شیمیایی، فیزیکی، زیست‌شناسی و مهندسی، تجهیزات آزمایشگاهی برای انجام تحقیقات، کنترل کیفیت و تولید محصولات اساسی هستند. با توجه به اهمیت بالای این تجهیزات، انتخاب و خرید تجهیزات مناسب و با کیفیت از تأثیر مستقیمی بر نتایج آزمایشات و پیشرفت علمی دارد. بنابراین، توجه به انتخاب، نصب و استفاده از تجهیزات آزمایشگاهی با دقت و آگاهی از اصول علمی و فنی می‌تواند در بهبود کیفیت تحقیقات و کارایی آزمایشگاه‌ها تأثیرگذار باشد.

سوالات متداول
۱. تجهیزات آزمایشگاهی چیست؟
تجهیزات آزمایشگاهی ابزارها و دستگاه‌هایی هستند که برای انجام آزمایشات و تحقیقات در زمینه‌های مختلف علمی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

۲. چرا انتخاب تجهیزات آزمایشگاهی مهم است؟
انتخاب صحیح تجهیزات آزمایشگاهی بسیار اهمیت دارد زیرا تأثیر زیادی بر کیفیت آزمایشات و دقت نتایج دارد و می‌تواند تأثیر مستقیمی بر پیشرفت تحقیقات و پروژه‌های علمی داشته باشد.

۳. چگونه می‌توانم تجهیزات آزمایشگاهی را نگهداری کنم؟
برای نگهداری تجهیزات آزمایشگاهی، لازم است به دقت دستورالعمل‌های تولید کننده را رعایت کرده و تجهیزات را در شرایط مناسب دمایی، رطوبتی و تمیزی نگهداری کنید.

۴. آیا تجهیزات آزمایشگاهی قابلیت تعمیر و نگهداری دارند؟
بله، اکثر تجهیزات آزمایشگاهی دارای قابلیت تعمیر و نگهداری هستند و می‌توانند توسط تکنسین‌های متخصص تعمیر شده و در صورت لزوم قطعات جایگزین شوند.